Pisanie i rysowanie to ważny składnik rozwoju psychomotorycznego dziecka, dlatego też wypracowanie już w najmłodszych latach prawidłowego chwytu przyborów do pisania i rysowania to gwarancja w przyszłości braku problemów związanych z koordynacją i sprawnością ruchową rąk, a także zdolnościami manualnymi potrzebnymi w wykonywaniu codziennych czynności.
Zainteresowanie rysowaniem czy malowaniem pojawia się u maluchów około 2 - 3 roku życia. Dzieci początkowo chwytają przyrządy do malowania całą dłonią – cylindrycznie, w garść i jest to zgodne z normą rozwojową. W miarę upływu czasu chwyt zmienia się, przechodząc stopniowo w coraz bardziej precyzyjne trzymanie palcami. W wieku około 6 – 7 lat, dziecko powinno już mieć wykształcony prawidłowy, trójpalczasty chwyt przyborów piśmienniczych oraz ustaloną rękę wiodącą. Ma to o tyle istotne znaczenie, że druga ręka ma za zadanie podtrzymywać zeszyt lub kartki, na których dziecko pisze. Ta współpraca rąk, odpowiednia koordynacja oraz uchwyt narzędzia pisarskiego mogą istotnie wpływać na postawę dziecka w stosunku do czynności jaką jest pisanie czy rysowanie. Nieprawidłowe chwyty skutkują nieodpowiednim napięciem mięśni dłoni, co w efekcie doprowadza do sytuacji, w której nacisk pisaka na papier jest zbyt duży lub zbyt słaby, to z kolei rodzi trudności w odwzorowywaniu szlaczków, liter, cyfr i może spowodować u dziecka niechęć do wykonywania tychże czynności, a nawet problemy ze stawami w przyszłości.
Prawidłowe trzymanie przyborów do pisania lub rysowania polega na objęciu go trzema palcami – kciukiem, palcem wskazującym (trzyma przyrząd od góry) i palcem środkowym, w odległości około 1,5-2 cm od czubka. Chwyt powinien być pewny, ale niezbyt mocny. Jeżeli pomimo podjętych prób, dziecko nadal nie potrafi złapać prawidłowo kredki lub pióra, warto posłużyć się wachlarzem dostępnych na rynku różnych pomocy: gumowych, elastycznych nakładek, trójkątnych kredek, wyprofilowanych długopisów lub piór, dostosowanych wielkością i przystosowanych do jego lewo- lub praworęczności, wymuszających u dziecka prawidłowy chwyt.
Najlepszą formą profilaktyki zapobiegającą problemom z prawidłowym chwytem i trzymaniem narzędzia pisarskiego, jest usprawnianie już od najmłodszych lat motoryki małej dziecka poprzez różnego rodzaju zabawy: nawlekanie koralików, lepienie z plasteliny, układanie kamyków, zgniatanie papieru, układanie puzzli, a także zapinanie zamków, guzików, poprawne trzymanie sztućców, sznurowanie butów itp. To tylko niektóre przykłady do wykorzystania codziennych sytuacji, aby uniknąć w przyszłości niepotrzebnych problemów, które niekorygowane, będą przybierały na sile w trakcie nauki.
Opracowała: Anna Bubicz
na podstawie artykułu Anny Leszczyńskiej – Rożek
pod tym samym tytułem
07.10. 2018 „Gość Niedzielny” nr 40